Fundacja Startup Poland już po raz dziewiąty wydaje raport, badający kondycję polskich startupów. Przejrzałem go i zebrałem najważniejsze informacje, jakie musisz wiedzieć.
Zacznijmy od pieniędzy.
Przychody
Jak jest z przychodami w polskich startupach? Lepiej niż można by się spodziewać.
Po pierwsze 65% z nich deklaruje, że w ogóle generuje przychody.
Po drugie 51% badanych startupów generuje w tym roku zdecydowanie większe przychody niż w roku 2022.
Do tego 26% z nich deklaruje, że osiąga przychody na nieco lepszym poziomie, natomiast w przypadku 8% sytuacja przychodowa jest taka sama jak w ubiegłym roku.
Skoro o przychodach mowa, to warto poruszyć także dwa inne aspekty. Jak startupy w Polsce zarabiają oraz jak się finansują? Zacznijmy od sposobu monetyzacji.
Monetyzacja
Zdecydowana większość startupów zarabia na sprzedaży – zarówno treści i reklam, jak i produktów i usług. W ten sposób przychody generuje aż 73% respondentów.
Drugim pod względem popularności modelem monetyzacji jest licencjonowanie, np. technologii. Na ten sposób generowania przychodów wskazało 34% startupów. Trzeci w kolejce jest model opierający się na pośrednictwie biznesowym – 16%.
Co interesujące, 9% badanych startupów nie wypracowało jeszcze modelu przychodowego, co sugeruje, że są to startupy na wczesnym etapie rozwoju.
Finansowanie startupów
W środowisku startupowym dużo mówi się o zamykaniu rund finansowania. Tymczasem większość startupów w Polsce, bo aż 55%, finansuje się ze środków własnych, a więc bootstrapuje – przy bootstrapie zatrzymajmy się na chwilę.
Jednym z najlepiej bootstrapujących się startupów w kraju jest Just Join IT, prowadzony przez Piotra Nowosielskiego. Jeśli chcesz dowiedzieć się, co Piotr ma do powiedzenia na temat bootstrapu, obejrzyj poniższe wideo i przeczytaj 5 rad, jakich udzielił na temat rentowności – rentowność w bootstrapie jest kluczowa.
Polecam też obejrzeć wystąpienie Michała Rokosza z Inovo VC, który wskazał różnice pomiędzy rozwojem startupów wspieranych przez VC a startupami bootstrapującymi.
W kontekście finansowania warto zwrócić uwagę także na kwoty zbierane przez startupy w rundach finansowania. Wśród badanych startupów dominują rundy na poziomie 1-2 mln złotych. Tak zadeklarowało 31% ankietowanych.
Model biznesowy a unicorn
– Badanie Fundacji Startup Poland cyklicznie sprawdza, w jakich modelach biznesowych funkcjonują młode technologiczne spółki. Odpowiedzi wskazują, że polskie startupy zdecydowanie częściej kierują swoją ofertę do firm – czytamy w raporcie.
W segmencie B2B działa aż 57% polskich startupów. Większość z nich (33%) sprzedaje swoje produkty i usługi klientom typu enterprise, zaś 24% małym firmom.
Moją uwagę zwraca jeszcze jedna rzecz.
12% startupów w Polsce działa na zasadach marketplace’ów. A dlaczego to takie ciekawe? Trzeba zerknąć na analizę amerykańskiego Y Combinator, który przyjrzał się 100 spółkom ze swojego portfela i określił, w jakich 8 modelach biznesowych najczęściej działają startupy, które zdobywają wyceny na poziomie 1 mld dolarów.
Pisałem o tym na LinkedInie – tutaj znajdziesz post, a poniżej skrótową informację.
- Marketplace to 3 najpopularniejszy model biznesowy wśród 100 analizowanych przez Y Combinator spółek.
- Spośród TOP100 startupów Y Combinatora 10 odpowiada za aż 50% ich rynkowej wartości.
- A te najbardziej wartościowe firmy zarabiają właśnie jako marketplace (5 z 10). Dobrze więc działać jako marketplace.
Wracając do raportu Fundacji Startup Poland, co na temat badania i wniosków mają do powiedzenia uczestnicy rynku startupowego? Przekonajmy się.
Polskie startupy 2023 – komentarze
Tomek Snażyk, prezes fundacji Startup Poland:
Rok 2023 mija pod znakiem gorszych nastrojów w środowisku startupów, niż to miało miejsce rok temu. Widzimy pewne ochłodzenie, przede wszystkim w wymiarze finansowania przez VC.
Na napływ kapitału, czy szerzej – zmianę nastawienia inwestorów – trzeba będzie poczekać, dlatego tym bardziej istotne jest, aby możliwie szybko, uwzględniając głos samych startupów, zająć się zmianami w obszarze legislacyjnym.
Płynące z naszego raportu wnioski pokazują dosyć jednoznacznie, jaka jest optymalna ścieżka dla poprawy sytuacji w sektorze. Chodzi o zachęty inwestycyjne, dalsze upraszczanie zasad zakładania firmy i prowadzenia bieżącej działalności, ograniczenie biurokracji, programy wsparcia dla ekspansji zagranicznej czy łatwiejszy dostęp do uczestnictwa w przetargach publicznych.
Maciej Ćwikiewicz, prezes PFR Ventures:
Mimo zauważalnego spowolnienia w porównaniu z latami 2020-2022, polski rynek venture capital okazuje się być stabilny. Łączna wartość inwestycji w każdym z trzech pełnych kwartałów wyniosła ok. 420-450 mln PLN. Łącznie to blisko 1,3 mld PLN, więcej niż w całym roku 2019.
Równolegle widzimy, że wzrosła liczba rund A i B. To oznacza, że polskie innowacyjne spółki się rozwijają i pozyskują kapitał na ekspansję. To dobry prognostyk dla całego ekosystemu i sygnał dla świata, że polskie start-upy wychodzą poza fazę zalążkową.
Michał Kramarz, szef Google for Startups w regionie Europy Środkowo-Wschodniej:
Choć rynek inwestycyjny przeżywa ochłodzenie, nie oznacza to, że startupy nie mają szansy na sukces. Wręcz przeciwnie, to czas, w którym najskuteczniejsi założyciele i założycielki mogą się wykazać i wybić ponad przeciętność.
Wiele lat pracy ze startupami pokazało mi, że kluczem do sukcesu jest zespół, który jest zdeterminowany, wytrwały i kreatywny.
Gdy osoby rozwijające swój biznes potrafią się dostosować do zmieniających się warunków, a przy tym swoim działaniem inspirować swój zespół, to nawet w trudnych czasach będą w stanie osiągnąć ambitne cele.
Marta Pawlak, dyrektorka ds. prawnych w Startup Poland:
Tegoroczne wyniki badania dotyczące zmian prawnych potwierdzają negatywny stosunek startupów do dynamicznie zmieniających się regulacji prawnych. Można to interpretować jako swoisty apel środowiska startupowego do nowo powoływanych po tegorocznych wyborach parlamentarnych ministrów.
Wniosek jest prosty – jeśli Polska chce zatrzymać na rynku swoje startupy i zachęcić zagraniczne podmioty do działalności na jej obszarze, przepisy prawne powinny być bardziej przewidywalne, prostsze i stabilniejsze, a także tworzone z udziałem przedstawicieli biznesu, w szczególności startupów.
Artur Kurasiński, przedsiębiorca, inwestor i founder:
Wielu młodych ludzi myśli o założeniu własnego startupu. Ze swojego doświadczenia mogę doradzić, że pomocne w odniesieniu sukcesu w tym sektorze jest opanowanie emocji.
Mając dwadzieścia kilka lat, często kierowałem się emocjami, a nie twardymi danymi. Teraz wiedziałbym, że kluczem jest podejmowanie decyzji opartych na analizie, a nie emocjonalnej reakcji na chwilowe zmiany na rynku. Jeszcze więcej zainwestowałbym także w nawiązywanie znajomości i sieci kontaktów.
Jedną z moich supermocy jest obecnie możliwość skontaktowania się w zasadzie z każdą osobą w Polsce pod kątem firm z ekosystemu startupowego. Nawet nie wyobrażam sobie, co mógłbym zrobić, gdyby mój network był większy tylko o 10 procent.
Pełen raport znajdziesz poniżej i pod tym linkiem.
