Nie wszystkim podejmowanie decyzji przychodzi z łatwością. Jeśli miewasz z tym problem, bywasz niezdecydowany, a wizja podjęcia decyzji Cię przytłacza, zobacz, co możesz z tym zrobić.
Każdy z nas przechodził w swoim życiu przez okres, w którym wszystko było możliwe, realne i na wyciągnięcie ręki. Mieliśmy piękne i bezczelne marzenia i odwagę, żeby je realizować. Był to czas przed pewną magiczną datą. Przed dniem 18-tych urodzin.
Plany i marzenia absolutnie nie miały żadnych granic. A ułańska fantazja nie miała końca. Mało kto uświadamiał sobie, że wraz z osiągnięciem wieku pełnoletniego otrzymamy coś jeszcze. Coś, co na pierwszy rzut oka wygląda dumnie, a nawet niewinnie. Atrybut i przywilej każdej dorosłej osoby – możliwość podejmowania decyzji.
Tak przynajmniej wygląda teoria, która szybko zostaje zweryfikowana przez życie. I to, co dla wielu jest przywilejem, dla niektórych okazuje się być problemem.
Ciemne strony decyzyjności
Co wpływa na brak odporności psychicznej w procesie podejmowania decyzji?
1. Odpowiedzialność i konsekwencje
Podejmując decyzję, przede wszystkim bierzemy w pełni odpowiedzialność za nasze życie, ale często również za życie innych ludzi. Dlaczego?
Ponieważ zdarzyć się może, że nasza decyzja będzie miała wpływ na innych i będzie rzutowała na życie drugiego człowieka. To jest ten moment, w którym należy wykazać się opanowaniem, spokojną, a zarazem dynamiczną analizą sytuacji i dokonać tzw. chłodnej kalkulacji.
Co więcej, wiąże się to z szybkością podjęcia tej jednej, trafnej decyzji. Do tej grupy osób należą min.: piloci samolotów, kierowcy komunikacji publicznej, architekci, budowlańcy, lekarze, politycy.
Do tej grupy zaliczy się też każda osoba, która wsiada do swojego samochodu i włącza się do ruchu drogowego. Podejmowana decyzja przez jednego człowieka może i zazwyczaj ma wpływ na drugą osobę – zupełnie jak efekt motyla.
Dla wielu ta odpowiedzialność jest tak ogromna, a związana z tym presja okazuje się być na tyle paraliżująca, że niektórzy zrobią wszystko byle tylko nie być zmuszonym do podejmowania decyzji i tym samym unikną wynikających z tego konsekwencji.
Obciążenie psychiczne okazuje się być zbyt duże.
2. Opinia i ocena innych
Wróćmy na nasze osobiste podwórko. Zdarza się, że obawa, a nawet lęk przed opinią i oceną innych, znacząco rzutuje na podejmowane decyzje. Co więcej, podejmowane decyzją są pod presją lub pod silnym wpływem innych.
Pozwala nam to uniknąć konfrontacji. Wynika to z naszej naturalnej potrzeby uzyskania aprobaty czy usłyszenia dobrego słowa.
Krytyka nie jest niczym przyjemnym, więc podświadomie robimy wszystko, aby jej uniknąć. Prawdopodobnie jest to schemat, który przenieśliśmy jeszcze ze szkoły, kiedy nauczyciele chwalili lub ganili uczniów za wykonaną pracę.
Miało to znaczenie, ponieważ nauczyciel był autorytetem. A z autorytetem się przecież nie dyskutuje. W życiu dorosłym ten autorytet przenosimy na innych. Wynika to z braku wiary w siebie, swoją wiedzę, kompetencje i możliwości.
3. Szukanie rady u innych
Tak bardzo boimy się wziąć odpowiedzialność za nasze decyzje, że chętnie oddajemy je w ręce innych, prosząc ich o radę. Pamiętaj jednak, że nikt nie przeszedł Twojej drogi. Nikt nie zna Twojej historii, a każdy na świat patrzy przez swój własny pryzmat, wynikający z osobistych doświadczeń.
Musisz liczyć się z tym, że decyzja podjęta pod wpływem innych może okazać się dla Ciebie błędna i niekorzystna. Co więcej, to Ty weźmiesz za nią odpowiedzialność, a nie Twój doradca, którego nie możesz obarczyć ewentualną winą.
Oczywiście w zwróceniu się o radę nie ma nic złego. Zwróć jednak uwagę, czy szukasz porady u osób, które mają w danej dziedzinie jakiekolwiek doświadczenie, wiedzę i kompetencje. Bez sensu byłoby radzić się w kwestiach inwestycyjnych kogoś, kto nie ma nawet bladego pojęcia o istnieniu rynków walutowych.
Odporność psychiczna – 5 wskazówek
Wiemy już co oddziałuje na odporność psychiczną naszych decyzji i co sprawia, że ludzie tak bardzo unikają ich podejmowania. Czy istnieje sposób, aby zyskać lekkość, spokój i wewnętrzną siłę w decyzyjności? Oczywiście, że tak.
1. Wyznacz swoje granice
To jest absolutna podstawa w budowaniu relacji międzyludzkich – zarówno prywatnych, jak i służbowych. Jasno i odważnie komunikuj, czego nie akceptujesz, a na co się zgadzasz, szczególnie w momencie, w którym przychodzi podjąć decyzję.
Bądź stanowczy i przede wszystkim nie bój się wyrazić swojej opinii i poglądów na danym temat, zakładając, że nie są krzywdzące i obraźliwe dla innych.
2. Zachowaj asertywność
Jest to umiejętność na miarę XXI wieku. Ogromnie pożądana wśród przedsiębiorców, jak i w relacjach rodzinnych, ponieważ nie każdy może się nią pochwalić.
Doskonale sprawdza się w sytuacji, kiedy ktoś próbuję kwestionować Twoje decyzje, krytykować je lub narzucać Ci swoje zdanie na dany temat. Jeżeli w takim momencie kompletnie nie wiesz co powiedzieć i jak zareagować, skorzystaj z mojej propozycji:
„Podjęta przeze mnie decyzja jest nienegocjowalna i nie podlega dyskusji”.
3. Nie podejmuj decyzji pod wpływem emocji
Decyzja i emocje to dwie rzeczy, które nigdy nie powinny się ze sobą łączyć.
Emocje wykorzystuj wyłącznie w działaniu. Niech będą pewnego rodzaju wysokooktanowym paliwem, które wykorzystasz w realizacji swoich planów, celów i marzeń.
Natomiast decyzje zawsze podejmuj „na zimno”. Jeżeli towarzyszące temu emocje nadal są silne, warto się z tym „przespać” i dać sobie ochłonąć. Jest wysoce prawdopodobne, że wtedy decyzja okaże się właściwa.
4. Analiza
Kiedy stoisz przed podjęciem decyzji zawsze dokonuj analizy faktów i dostępnych informacji. Unikaj sytuacji, w której zdajesz się na los i przysłowiowe „jakoś to będzie”.
Twoja decyzja powinna być podjęta przez Ciebie świadomie i w wyniku rzetelnej i skrupulatnej oceny sytuacji. Zakupy w markecie to również ciąg podejmowanych decyzji i wierz mi bądź nie, podświadomie również dokonujesz analizy, tylko w mocno przyspieszonej wersji.
5. Nie bój się popełniać błędów
Nie ulega najmniejszych wątpliwości, że nikt z nas nie chce i nie lubi popełniać błędów. Co więcej, chcielibyśmy przejść przez życie całkowicie ich unikając.
Jednak podejmowanie decyzji, wiąże się z ryzykiem popełnienia błędu. Z takiej sytuacji zawsze wyciągaj naukę. Przeanalizuj co poszło nie tak, gdzie popełniłeś błąd, co należało zrobić inaczej.
Popełniony błąd nie definiuje Cię – jest jedynie lekcją, którą należy odrobić, aby w przyszłości móc go uniknąć.
Umiejętności analizy sytuacyjnej, oceny faktów, wyciągania właściwych wniosków i w konsekwencji podejmowania decyzji, niestety nie uczą w szkole. A szkoda.
Jest to wiedza, którą zdobywamy i rozwijamy poza jej murami, w realnym życiu. Warto pamiętać, że sama analiza sytuacyjna to tylko jeden z aspektów decyzyjności.
Kolejnym jest dobrze poukładany mindset – w tym odporność psychiczna na czynniki zewnętrzne. Wszystkiego w życiu można się nauczyć, z decyzyjnością włącznie i do tego serdecznie Cię zachęcam.
Jeżeli do tej pory miałeś z tym problem, koniecznie pracuj nad tym i każdego dnia udoskonalaj tę umiejętność, poprzez pracę nad sobą i swoimi przekonaniami.
Uważam osobiście, że możliwość samodzielnego podejmowania decyzji jest największym przywilejem dorosłego i świadomego człowieka.
PS. Dołącz do newslettera Rebiznes. 1 mail w tygodniu. 0 spamu. Zobacz.
